Beste Jazzvrienden
Het was een zonnige zondagochtend, die 11e juni in ’s-Heerenberg. In het prachtige decor van Kasteel Bergh beleefden we onze jaarlijkse “Doe Jazz op locatie”. Het is inmiddels een echte traditie geworden, deze plek èn de band, de Jay Jay’s Border Jazzmen. Zij hadden het net, als hun toehoorders, bijzonder naar hun zin. Kortom: Geslaagd en op naar volgend jaar !
Na deze zomer – die ons helaas niet altijd het zonnetje van ‘s-Heerenberg schonk – gaan we zondag 10 september weer van start in de Kruisberg. Met een optreden van de Farmhouse Jazz&Blues Band, een orkest dat zowel in de jazz als de blues thuis is.
Het valt mij bij deze band op dat de bassist een vrouw is. Is dat zo bijzonder? Dat zou het eigenlijk niet moeten zijn. Maar als ik ons programmaboekje van dit jaar doorblader, zie ik vooral mannen en slechts twee (!) vrouwen. ( De andere dame speelt in de sax-sectie van de Central Heat Big Band, die in december bij ons te gast zijn. )
Je zou hier uit kunnen opmaken dat vrouwen in de jazz en de jazzgeschiedenis niks voorstellen. Gelukkig is dat niet het geval. Het beeld is er wel dat vrouwen in de jazz vooral zingen. Als wij vroeger met onze band, de Hotsnacks, ergens binnenkwamen kreeg Toos, onze pianiste, regelmatig de vraag: U bent zeker de zangeres ?
Ook de jazzwereld is vanaf het begin gedomineerd door mannen. Toch traden in elke generatie vrouwen op de voorgrond. Ze waren er al vanaf het prilste begin. Naast de grote zangeressen ( Bessie Smith, Ella Fitzgerald, Peggy Lee en vele anderen ) waren er al ver voor de oorlog gerenommeerde vrouwenbands. Helaas dan wel weer vaak als speciale attractie…
Maar er waren ook leidende vrouwen, zoals Mary Lou Williams ( 1910-1981). Zij geldt als de eerste vrouwelijke bandleider, componist en arrangeur, algemeen erkend in het mannenwereldje van de jazz. Tromboniste en arrangeur Melba Liston (1926-1999) trad in haar voetsporen. Zij hield de bebop bigband van Dizzy Gillespie feitelijk op de been.
De echte doorbraak naar de top en de erkenning van vrouwen in de jazz begon pas in de 21e eeuw. Er is nu sprake van een generatie zelfbewuste vrouwelijke jazzmusici die met hun eigen bands doorbreken. Helaas, zoals blijkt uit ons programmaboekje, nog niet in de traditionele jazz. De grote vlucht die de professionele jazzopleidingen hebben genomen is de belangrijkste reden voor het snel groeiende aantal vrouwelijke beroepsmusici. Ze hebben allen een conservatoriumopleiding. In tegenstelling tot vroeger, toen de vrouwen een traditionele rol hadden in het gezin en wellicht niet eens aan muziek maken toekwamen…
Bestaat er zoiets als: “Vrouwelijke Jazz”? Ik denk van niet. Ze kunnen het net zo goed als de mannen!
Graag tot zondag de 10e.
Peter van den Bremen voorzitter@doejazz81.nl
